Nieuws

Waarom vroegtijdige opsporing van osteoporose essentieel is

16 maart 2025

Osteoporose, ook wel botontkalking, is een aandoening waarbij de botten broos en zwakker worden, waardoor het risico op fracturen aanzienlijk toeneemt. Het is een stille ziekte, omdat botverlies vaak jarenlang ongemerkt plaatsvindt zonder duidelijke symptomen. Pas wanneer iemand een bot breekt, wordt de ernst van de aandoening zichtbaar. Vooral heupfracturen op latere leeftijd kunnen verwoestende gevolgen hebben. Daarom is vroegtijdige opsporing en preventie van osteoporose cruciaal om de kwaliteit van leven te behouden en ernstige complicaties te voorkomen.

Wat is osteoporose en wie loopt risico?

Osteoporose ontstaat wanneer de botmassa afneemt en de structuur van het bot poreuzer wordt. Dit proces is natuurlijk naarmate we ouder worden, maar bij sommige mensen verloopt het versneld. Hierdoor neemt de kans op botbreuken toe, vooral in:

De heup – Eén van de gevaarlijkste breuken bij ouderen.
De wervelkolom – Kan leiden tot ingezakte wervels en chronische rugpijn.
De pols – Vaak de eerste aanwijzing dat iemand zwakkere botten heeft.

Risicofactoren voor osteoporose:

Leeftijd (vooral na 50 jaar)
Geslacht (vrouwen lopen een hoger risico, vooral na de menopauze)
Erfelijkheid (familiegeschiedenis van osteoporose)
Tekort aan calcium en vitamine D
Weinig lichaamsbeweging
Roken en overmatig alcoholgebruik
Gebruik van bepaalde medicijnen (zoals corticosteroïden)

Symptomen en risicofactoren

Hoewel osteoporose meestal geen vroege symptomen heeft, kunnen de volgende signalen wijzen op een verhoogd risico:

Afname van lichaamslengte door wervelinzakkingen
Rug- en nekpijn door kleine wervelfracturen
Een botbreuk na een lichte val of geringe belasting
Veranderde lichaamshouding, zoals een voorovergebogen rug

Hoe kan osteoporose vroegtijdig worden opgespoord?

Vroegtijdige diagnose is essentieel om ernstige gevolgen te voorkomen. Dit kan door middel van:

Botdichtheidsmeting (DEXA-scan) – een pijnloze scan die de botmassa meet en osteoporose in een vroeg stadium kan detecteren.
Bloedonderzoek – om tekorten aan calcium en vitamine D op te sporen.
Röntgenonderzoek – bij vermoeden van wervelinzakkingen.

Behandelopties en preventie

De behandeling van osteoporose richt zich op het versterken van de botten en het voorkomen van fracturen:

Leefstijlaanpassingen – voldoende beweging, een calciumrijk dieet en voldoende vitamine D.
Medicamenteuze therapie – zoals bisfosfonaten om botafbraak te remmen.
Chiropractische zorg – kan helpen bij het verbeteren van houding en mobiliteit, waardoor het risico op vallen en wervelproblemen vermindert.
Valpreventie – aanpassingen in de leefomgeving om het risico op vallen te minimaliseren.

Waarom is vroegtijdige opsporing zo belangrijk?

Veel mensen realiseren zich pas dat ze osteoporose hebben als ze een bot breken. Maar tegen die tijd is er vaak al aanzienlijke schade aan de botstructuur. Vroegtijdige opsporing met een botdichtheidsscan (zoals een iDXA-scan) kan het risico op ernstige complicaties drastisch verlagen.

Belangrijke voordelen van vroegtijdige opsporing:

Voorkomen van ernstige fracturen
Hoe eerder osteoporose wordt ontdekt, hoe sneller er maatregelen genomen kunnen worden.
Tijdig aanpassen van leefstijl en voeding Verhoogde inname van calcium en vitamine D kan botverlies vertragen.
Inzetten van effectieve behandelingen
Medicatie en botversterkende therapieën kunnen botafbraak verminderen.
Verkleinen van het risico op verlies van mobiliteit en zelfstandigheid
Vooral bij ouderen is dit van groot belang.

Wil je meer inzicht in je lichaams-samenstelling?

Maak een afspraak

osteoporose opsporing ouderen spine clinics

Tips

4 essentiële tips om je botdichtheid optimaal te houden:

Wil je je botten sterk en gezond houden? Hier zijn vier belangrijke adviezen:

Eet calciumrijke voeding

Zuivelproducten, groene bladgroenten en noten zijn goede bronnen van calcium, essentieel voor sterke botten.

Zorg voor voldoende vitamine D

Vitamine D helpt bij de opname van calcium en wordt aangemaakt door zonlicht. Overweeg suppletie als je weinig buiten komt.

Blijf in beweging

Krachttraining en gewichtdragende oefeningen, zoals wandelen en traplopen, versterken de botstructuur.

Vermijd roken en overmatig alcoholgebruik

Beide kunnen de botopbouw verstoren en het risico op osteoporose verhogen.

Osteoporose is een ernstige aandoening die vaak pas wordt ontdekt nadat een botbreuk heeft plaatsgevonden. Vroegtijdige opsporing door middel van een botdichtheidsmeting en preventieve maatregelen kunnen helpen om botverlies te vertragen en fracturen te voorkomen. Door een gezonde leefstijl, voldoende beweging en tijdige medische controles blijft de botgezondheid optimaal.